Inovacioni në institucionet e arsimit të lartë duhet të jetë në përshtatje me ndryshimet lokale, rajonale apo kombëtare të një vendi, duke mësuar nga vendet e tjera por duke gjetur zgjidhjet e veta
Është bërë si refren i vazhdueshëm në arsimin e lartë, që studentët duhet të përgatiten për të ardhmen dhe për punët që mbase nuk i shohin që tani. Kjo është arsyeja pse arsimi i lartë duhet të jetë inovativ dhe të ndalojë së mbështeturi në ato qasje që mbështetej për dekada të tëra.
Por pjesa më e madhe e universiteteve ndihen të pasigurt se si ta përqafojnë këtë proces.
“Kemi arritur në një pikë ku universitetet duhet të rishikojnë atë çfarë po bëjnë dhe cilat janë ato mundësi të cilat nuk kanë qenë në krye të listës të institucioneve të arsimit të lartë dhe që tashmë janë përfshirë në të”, kështu u shpreh Fernando Leon Garcia, presidenti i CETYS, Universitetit në Meksikë, i cili organizoi një seminar rreth inovacionit dhe arsimit të lartë në kampusin e tij në Mexicali nga data 18-20 Shtator. Ky seminar u organizua si pjesë e festimeve të 55-vjetorit të CETYS.
“Është e domosdoshme që ne të përpiqemi të shohim ndryshimet dhe është e domosdoshme përshtatja që ne të mund të përmirësojmë rolin tonë, qoftë ai i fokusuar në përgjegjësinë sociale, në zhvillimin ekonomik, në trajnimin e profesionistëve apo në akomodimin e të gjitha këtyre”, u shpreh Leon për Univerity World News.
Por nuk ka asnjë formulë të dhënë për universitetet në mbarë botën, as nga delegatët nga Amerika Latine, Amerika e Veriut, Europa apo Azia. Inovacioni në institucionet e arsimit të lartë duhet të jetë në përshtatje me ndryshimet lokale, rajonale apo kombëtare të një vendi, duke mësuar nga vendet e tjera por duke gjetur zgjidhjet e veta.
Në veçanti janë bizneset ato që kanë nevojë për disa aftësi, të cilat nuk i kanë patur të nevojshme më parë dhe përçarja teknologjike po e transformon vendin e punës, e po lëviz më shpejt se sa bizneset mund t’i përshtaten. E pëlqejnë apo jo, universitetet duhet t’i mbushin hapësirat, ose zhvillimi ekonomik do të vuajë.
“Ndërkohë që bizneset po humbasin kapacitetin e tyre për të trajnuar punonjës të rinj dhe duke qenë se po kërkohen aftësi të ndryshme e më të avancuara në disa sektorë të ndryshëm, kërkesa për arsimin e lartë që të trajnojë studentët në një mënyrë më të specializuar po rritet tmerrësisht shumë”, u shpreh në konferencë Toyoshi Satow, kancelari i JF Oberlin University në Tokio, Japoni, si dhe presidenti i Shoqatës Ndërkombëtare të Presidentëve të Universiteteve.
Përmirësimi i gjendjes njerëzore
Carlos Martinez Vela, zëvendës/presidenti i Institutit të Amerikanëve në Universitetin e Kalifornias, San Diego në SHBA, foli për një “tension të madh” ndërmjet të përgatiturit të studentëve për ekonominë dhe për shoqërinë nga ana e universitetit.
“Po edukojmë punonjës apo qytetarë? Po punojmë për një shoqëri të mirëqenë afatgjatë apo për nevojat afatshkurtra të një kompanie të vetme? Ka disa mënyra mbi të cilat shfaqet ky tension. Këto tensione janë parë shpesh si kundërshtime për të ndryshuar dhe në shumë raste ky kundërshtim duhet të kishte qëndruar”, tha Martinez
Një numër i stresuar i folësve u shprehën se në përpjekjen për modernizim dhe në përshtatjen e metodave inovative, universitetet nuk duhet të humbasin shpirtin, kulturën e tyre dhe lidhjet që kanë me komunitetin që i rrethon.
“Sado që na pëlqen të flasim për teknologjinë dhe biznesin, inovacioni ka të bëjë me njerëzit dhe është një proces social”, tha Martinez. “Janë njerëzit ata që i bëjnë gjërat që të ndodhin.”
“Inovacioni është një mjet drejt një fundi dhe nuk është një fund në vetvete. Dhe ne kemi tendencën ta harrojmë atë”, u shpreh Martinez. Qëllimi i ultimatumit është “Të përmirësojmë gjendjen njerëzore”.
Fillimi i ndryshimit
Inovacioni në arsimin e lartë ka qenë një temë shumë e gjerë, tha Leon. “Ka të bëjë me mënyrën se si mëson, si rritesh si njeri dhe nëse e bën ndryshe nga të tjerët, ky është gjithashtu një inovacion.”
Seminari trajtonte misionin e universitetit dhe si mund të përgjigjej për një të ardhme më të mirë, duke zhvilluar në mënyrë inovative mënyrat e mësimdhënies dhe të komunikimit me studentët, modele alternative, teknologjike dhe partnerizimi me sektorët e tjerë siç janë bizneset dhe organizatat joqeveritare.
“Kur bashkon universitetin me këto organizata, je i aftë të shkosh më larg dhe të jesh më inovator e më kreativ”, tha Leon.
Seminari dyditor vuri re se universitetet kishin filluar të përshtateshin, por mbase jo mjaftueshëm dhe jo aq shpejt saç duhej. “Inovacioni në arsimin e lartë, nuk ka filluar të ndryshojë në nivelin që po presim ne nga qeveria”, tha Leon.
Qasjet inovative mund të jenë aq të thjeshta sa promovimi i një opinioni të gjerë ndërmjet bashkëpunimeve ndërkombëtare dhe shkëmbimeve studentore ose një përgatitjeje më të mirë për punësim, e cila kërkon një ristrukturim të kurrikulës studimore. Ose thjesht mënyra të tjera që studentët të zgjedhin kurset që ata duan.
Për shembull, Diego Mazo, presidenti i CEIPA, Shkolla e Biznesit në Kolumbi, i tha qeverisë të Kolumbisë që të jepte bursa për studentët duke u bazuar në rezultatin e provimit kombëtar. Bursa jepej te çdo universitet që ata zgjedhin.
“Është një nga iniciativat më të rëndësishme sepse studentët mund të zgjedhin vetë se ku duan të studiojnë, në një universitet publik apo privat”, tha ai, duke iu referuar ndarjes në pjesë akademike-profesionale në të cilën ai ka ruajtur ndryshimet në sistemin e lartë arsimor të vendit.
Rita Hartung Cheng, presidente e Northern Arizona University në SHBA, tha se universiteti ka ndërmarrë një sistem në të cilin studentët paguanin një tarifë të ulët dhe më pas ata mund të ndjekin studimet, të liruar nga pagesat vjetore të shkollimit.
“Studentët mund të ecin sa shpejt ose sa avash që ata duan, ndërkohë që fakulteti shërben si këshilltar apo tutor”, tha ajo, duke shtuar: “Kemi mësuar shumë kohë më parë se një masë e njëjtë nuk mund t’i mbajë të gjithë studentët.”
Pjesë e komunitetit
Por universitetet duhet dhe të shtrihen në komunitet dhe mos të presin që studentët të vijnë tek ta, siç ndodhte në të shkuarën.
Përgjegjësia sociale në terren nga ana e universiteteve është bërë e rëndësishme në qytete ku komunitetet kanë filluar të preken nga ndryshimet ekonomike dhe sociale, u dëgjua në seminar. Ai gjithashtu ndihmoi për të thyer izolimin e grupeve dhe për të përmirësuar aksesin dhe përfshirjen.
Eda Machado de Souza, presidentja e Institucionit të Arsimit të Lartë në Brazil, përshkroi se si institucioni ndërtoi një kampus të madh në një zonë të varfër të Brazilit dhe punoi me komunitetin rreth dëbimit social dhe varfërisë. “Ne iu dhamë të gjithëve bursa sepse ata nuk mund ta paguanin çmimin që ne kërkonim”, tha ajo.
Institucioni tashmë mirëpret Kryetarin e UNESCO-s në emergjenca sociale. Në një projekt universiteti punoi me mbledhësit e plehrave në qytet për t’i ndihmuar ata që të fitonin më shumë, duke përfshirë riciklimin dhe të vendosurit të plehrave në përdorim të të tjerëve.
Ndërkombëtarizimi ishte i rëndësishëm për ndryshimin, tha ajo. “Studentët duhet të kenë eksperienca jashtë shtetit të tyre, me kultura të tjera, me diversitetin, me mënyra të reja mendimi.”
Rita Hartung Cheng, presidentja e Northern Arizona University, tha se institucioni i saj jep mësim në zonat rurale, shumica e degëve janë në edukim ose infermieri.
Fakulteti ynë është në të gjithë pjesën perëndimore të SHBA-së, po këshillon fiset dhe qeveritarët në çështjet mjedisore, menaxhimit të tokës dhe pyjeve.
“Pra kjo do të thotë se ne jemi të lidhur me këto komunitete dhe po kërkojmë mënyra se si mund t’i adresojmë çështjet e komuniteteve dhe të përgatisim studentët për forcën e punës”, tha ajo, duke iu referuar grupeve të margjinalizuara më parë.
Devorah Lieberman, presidentja e universitetit të La Verne, Kalifornia, tha se shumë universitete ishin të suksesshme por ato kanë gjithashtu nevojë të bëhen selektues dhe të përshtaten. Qëllimi i universitetit duhet të jetë “të bëjë rajonin e tij më të mirë, gjithashtu dhe jetët e të gjithëve ne”, tha ajo duke iu referuar komunitetit të gjerë.
Të shkëmbyerit ide, ishte pjesë e të qenurit inovativ, tha liderja e universitetit.
Institucionet duhet të shikojnë jashtë tyre, si në rajonin e tyre por dhe jashtë vendit, ata gjithashtu e kishin të nevojshme të mësonin nga njëri-tjetri, León tha: “jo të kopjoni, por për të reflektoni mbi atë që duhet bërë dhe të përqafoni atë që është e përshtatshme”.
“Nuk ka asnjë kuptim nëse shikoni vetëm brenda për brenda. Ajo mund të jetë e mirë, por kjo nuk është aq e plotë dhe nuk do të jetë aq shumë e gjerë, kur ju ta shikoni nga perspektiva krahasuese”.
Përgatiti: Eva Drita